Ένα σημαντικότατο για την ιστορία του ευρωπαϊκού Μυθικιστικού κινήματος έργο μεταφράστηκε πρόσφατα από τα γαλλικά στα αγγλικά, δίνοντάς μας έτσι την ευκαιρία να ανιχνεύσουμε τις ρίζες των ιδεών αυτών στη Γηραιά ήπειρο. Πρόκειται για το 92 σελίδων “The Analysis of Christian Origins” (“Analyse des origines chrétiennes”) του Γάλλου Μυθικιστική Georges Ory, που κυκλοφόρησε το 1963 από τις εκδόσεις του “Κύκλου του Ερνέστου Ρενάν” στο Παρίσι.
Του Μηνά Παπαγεωργίου, δημοσιογράφου-συγγραφέα του “Το Πρόβλημα της Ιστορικότητας του Ιησού”,
Οι μελετητές των Μυθικιστικών ιδεών ή οι τακτικοί επισκέπτες της ιστοσελίδας μας θα γνωρίζουν ήδη πως το κίνημα που έθεσε επί τάπητος την προβληματική γύρω από την ιστορικότητα του Ιησού και ανέδειξε τις αρχετυπικές ομοιότητές του με άλλες προχριστιανικές θεότητες, αποτέλεσε ιστορικά τέκνο του Διαφωτισμού. Ως εκ τούτου, Γάλλοι στοχαστές του 18ου αιώνα όπως ο Charles Francois Dupuis -1742-1809- ( εδώ το δεύτερο βιβλίο του άρθρου, αποτελεί μέρος του έργου του Dupuis που κυκλοφορεί στα ελληνικά και εδώ το τρίτομο αυθεντικό έργο του Dupuis, “Origine de tous les Cultes, ou la Réligion Universelle” (1795) που είχαμε την τύχη να φωτογραφήσουμε σε παλαιοβιβλιοπωλείο των Αθηνών λίγο πριν δημοπρατηθεί τον περασμένο Δεκέμβριο) και ο Constantin Francois de Chasseboef – ή Volney (1757-1820) με το εξαίσιο “Ruins or Meditation: On the Revolutions of Empires” (1791) έθεσαν από πολύ νωρίς τα θεμέλια των σύγχρονων Μυθικιστικών αναζητήσεων.
Το σχετικά άγνωστο ζήτημα που θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε εν συντομία και να μεταλαμπαδεύσουμε στους ενδιαφερόμενους είναι η μη προβεβλημένη συνέχεια της Γαλλικής Μυθικιστικής σχολής μέσα στο χρόνο, με κορυφαία της έκφραση την ίδρυση και δράση (μέχρι και τις μέρες μας) του “Cercle Ernest Renan” (Κύκλος του Ερνέστου Ρενάν).
Η συγκεκριμένη συλλογικότητα ιδρύθηκε το 1949 από τους Prosper Alfaric και Georges Ory, με σκοπό “τη μελέτη για την ιστορία των θρησκειών, την κριτική στη Βίβλο και την ελεύθερη έρευνα (libres recherches) σε ότι αφορά τις ρίζες του χριστιανισμού”, καθώς επίσης και τη συνέχιση του τιτάνιου έργου των προκατόχων τους στο συγκεκριμένο πεδίο έρευνας,( βλ. ενδεικτικά τον Paul-Louis Couchoud (1879-1959)).
Η ιστορία του Ory (που εξετάζουμε στην προκειμένη περίπτωση) παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Γεννήθηκε το 1897 και σπούδασε στο Παρίσι, όπου έλαβε πτυχίο Πολιτικών Επιστημών και απέκτησε άδεια εξάσκησης της δικηγορίας. Από τα 19 του υπήρξε ενεργό μέλος της Μεγάλης Τεκτονικής Στοάς της Γαλλίας και του Ριζοσπαστικού Κόμματος στη χώρα, του οποίου μάλιστα εκλέχτηκε γραμματέας το 1929.
Επιστρέφοντας τώρα στα του “Κύκλου του Ερνέστου Ρενάν” που συνίδρυσε με τον Alfaric… Η συγκεκριμένη συλλογικότητα αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί την αιχμή της Μυθικιστικής έρευνας στη Γαλλία από τα μέσα του περασμένου αιώνα, κυρίως μέσω της οργάνωσης πολλών διαλέξεων κάθε χρόνο στο Παρίσι, αλλά και της τριμηνιαίας έκδοσης υπό τον τίτλο Cahiers, που περιλαμβάνει πολλά κείμενα Μυθικιστικού ενδιαφέροντος.
Ο Ory, που ασχολήθηκε με τις ρίζες του χριστιανισμού κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του, δήλωνε ξεκάθαρα Μυθικιστής (mythiste). Χαρακτηριστική είναι η φράση του στο έργο που παρουσιάζουμε σήμερα μεταφρασμένο στα αγγλικά (Analyse des Origines chretiennes, 1963), όπου τιτλοφορεί ένα από τα κεφάλαιά του “Jésus-Christ n’a pas été un Messie humain”. Σε γενικές γραμμές, υποστήριζε μέσω της θεωρίας του ότι ο Ιησούς δεν ήταν ιστορικό πρόσωπο και πως ο Ιωάννης ο Βαπτιστής (ένα πρόσωπο που ταύτιζε με τον “αιρετικό” Σαμαρείτη Δοσίθεο – για τον οποίον παίρνουμε κάποιες πληροφορίες από τον Ωριγένη) ήταν ο αυθεντικός ιδρυτής του χριστιανισμού. Γενικότερα τον απασχολούσε ιδιαίτερα η ύπαρξη ενός προχριστιανικού Γνωστικισμού που επηρέασε αποφασιστικά την μετέπειτα ετεροχρονισμένη τοποθέτηση ενός ιστορικού Ιησού
Ο Οry πέθανε το 1983. Έχοντας παραδώσει την προεδρία του “Κύκλου Ερνέστου Ρενάν” στον Guy Fau 12 χρόνια νωρίτερα, άφησε πίσω του ένα πλούσιο συγγραφικό έργο από το οποίο ελάχιστα πράγματα έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα στα αγγλικά (μια συνθήκη που δεν μεταβάλλεται για τις περιπτώσεις και άλλων Γάλλων Μυθικιστών του 20ου αιώνα).
Κατεβάστε την αγγλική μετάφραση του έργου του Georges Ory από τον Paul Davidson εδώ.
Κατεβάστε την αρχική γαλλική έκδοση από εδώ.
* Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Rene Salm, mythicistpapers.com.
Μηνάς Παπαγεωργίου, για το mythikismos.gr (11/6/15)
