Prof. “Errorman” and the non-Christian sources — Part 1 of Hermann Detering’s review
The following translation of Hermann Detering’s review of Bart Ehrman’s Did Jesus Exist? has been sent to me and I am thrilled to be able to make it available on this blog. It is over 7000 words, too long, I think, for a blog post, so I am posting here just the first part of the review. The rest to follow. I have modified the translation in a few places to make it flow easier and to iron out some obscurities. I have also replaced the English translation of Detering’s German language quotes of Ehrman’s words with the original English versions. All hyperlinks and notes in the “*see also” inset box are my additions, as also are the images. Endnotes are Detering’s, of course, and I have relocated these in other inset boxes, too. Hermann Detering (1953-2018) Prof. “Errorman” and the non-Christian sources 1. Bart Ehrman’s book, Did Jesus exist? The introduction to the book ushers us into the following scene: Bart D. Ehrman, PhD, Distinguished Professor at the University of North Carolina at Chapel Hill, actually wanted to write a completely different, more important work, namely about how a Jewish end-time prophet named Jesus became a divine being or God. But then he was startled by some emails. He suddenly found himself taken up by a scene that was apparently unknown to him until then: Mythicists who appealed to his authority for their claim that there had been no Jesus! Reason enough for a conscientious “New Testament scholar” to take a closer look at the matter. Although Ehrman had by then read “thousands of books about Jesus in English and other European languages, the New Testament and early Christianity,” he was “like most colleagues completely unaware of the extent of sceptical literature [on the subject]” (p. 2). For a professor of theology and biblical scholar who should be up to date and in daily conversation with his students, this long phase of ignorance is astonishing enough, especially since the question of the historical existence of the man from Nazareth must have occurred again and again in the mass of Jesus literature he read. For example, in The Quest of the Historical Jesus by Albert Schweitzer, often quoted by Ehrman, in which this very subject is dealt with on many hundreds of book pages. This book and others should at least have curbed Ehrman’s boundless surprise and shown him that the question “Did Jesus exist?” is not an entirely fanciful one, and that New Testament research has been periodically occupied with it. Moreover, it is not just since yesterday that the question has been on the agenda of those American “humanists” who read his...
Αλέκος Αλαβάνος: Οι ρίζες του Επιταφίου βρίσκονται στις εορτές για τον Άδωνη
Σε αναπάντεχες και άκρως ενδιαφέρουσες δηλώσεις προέβη σήμερα ο Έλληνας πολιτικός (πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού και πρώην πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ), Αλέκος Αλαβάνος. Στην ανακοίνωσή του αναφέρει: “Η περιφορά του Επιταφίου είναι μια βαθιά παράδοση του λαού μας. Οι πηγές της βρίσκονται χιλιετίες πίσω, πριν τον Χριστιανισμό, στις μυσταγωγίες και τα πανηγύρια για τον Διόνυσο, στις τελετές για τον Άδωνι. Γιατί τη στερούμε τόσο απόλυτα φέτος από την κοινωνία, όταν, στις σημερινές συνθήκες, σε κάθε οικογένεια επικρέμαται ο φόβος του πένθους, υπάρχει η μοναξιά, αλλά και υπερίπταται η ελπίδα του λυτρωμού; Γιατί να μην τελεστεί η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους των πόλεων, με έναν ιερέα μόνο, έναν ψάλτη, έναν νεωκόρο που θα κρατάει μια ανθοδέσμη με βιολέτες, ώστε να διατηρηθεί πλήρως η κοινωνική απόσταση; “ Το σχόλιό μας Όπως είναι φυσικό, τα ΜΜΕ που αναπαρήγαγαν τις δηλώσεις στάθηκαν στην ενδεχομένως αλλόκοτη -για αριστερό πολιτικό- πρόταση του κ. Αλαβάνου να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της περιφοράς του Επιταφίου, με σκοπό να εξυπηρετήσει το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών χριστιανών της χώρας μας. Εμείς επιλέγουμε να σταθούμε στο σημείο εκείνο που μαρκάραμε παραπάνω με έντονα γράμματα. Ο κ. Αλαβάνος αποτελεί ενδεχομένως τον πρώτο Έλληνα πολιτικό που γνωρίζει και φυσικά τολμά να συνδέσει δημοσίως το χριστιανικό έθιμο της περιφοράς του Επιταφίου με την ελληνική παράδοση του θεού Άδωνι. Στο θέμα (καθώς επίσης και στην καταπληκτική… ομοιότητα των τελεσμάτων της Μ. Παρασκευής με πτυχές της εορτής των Αδωνίων) έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στο mythikismos.gr μέσω της αρθρογραφίας μας (βλ. ενδεικτικά τα άρθρα Αδώνια Μυστήρια: Αναζητώντας το αρχαιοελληνικό Πάσχα, Η λατρεία του Αδώνιδος στη σύγχρονη ελληνική παράδοση και το Η Ανάσταση, τα Αδώνια και οι γονιμικοί συμβολισμοί τους). Οι δηλώσεις αυτές καταγράφονται ως εξόχως σημαντικές και τοποθετούνται δίπλα στις πρόσφατες τοποθετήσεις του πολιτικού και συγγραφέα Πέτρου Τατσόπουλου για την ιστορικότητα του Ιησού, κατά τη διάρκεια δελτίου ειδήσεων μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού. Έλληνες Μυθικιστές,...
Δημοσκόπηση για την ιστορικότητα του Ιησού. Η γνώμη σου μετράει
Κάτι περισσότερο από δύο χρόνια μετά τη διενέργεια της πρώτης μας ανοικτής δημοσκόπησης, οι Έλληνες Μυθικιστές φέρνουμε και πάλι στη διάθεσή σας το δεύτερο (ελαφρώς διαφοροποιημένο) ερωτηματολόγιό μας, ώστε να ανιχνεύσουμε την εικόνα που έχουν οι φίλοι και επισκέπτες της σελίδας μας για την ιστορικότητα του Ιησού και τον Μυθικισμό. Γίνεται κατανοητό το γεγονός ότι η δυνατότητα διάδοσης της εν λόγω έρευνας σε συγκεκριμένο κοινό επηρεάζει οπωσδήποτε και τα αποτελέσματά της (με λίγα λόγια δεν υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι διεξάγεται μία πανελλήνια έρευνα που απευθύνεται στον μέσο Έλληνα). Σας καλούμε λοιπόν να μεταβείτε στη σελίδα της νέας δημοσκόπησης και να απαντήσετε στις 10 ερωτήσεις (8 πολλαπλής επιλογής + 2 ανάπτυξης) σχετικές με τα θέματα που διαβάζετε στο mythikismos.gr Η άποψή σας θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα πώς εισπράττετε τη δημόσια συζήτηση αναφορικά με την ιστορικότητα του Ιησού στη χώρα μας, καθώς επίσης και τη δουλειά που γίνεται στην ιστοσελίδα μας. Η όλη διαδικασία δεν πρόκειται να σας πάρει πάνω από 5 λεπτά (σε περίπτωση που αποφασίσετε να απαντήσετε σύντομα στις δύο ερωτήσεις “ανάπτυξης” που συμπεριλαμβάνονται στη φόρμα των ερωτήσεων). Η online έρευνα θα παραμείνει ενεργή για μερικές εβδομάδες και ύστερα θα προβούμε στη συλλογή και παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συμμετοχή σας, ζητώντας παράλληλα τη βοήθειά σας στη διάδοσή της. Μεταβείτε στο ερωτηματολόγιο της νέας δημοσκόπησης πατώντας...
Ο Μυθικισμός στον ελληνικό περιοδικό Τύπο του 21ου αιώνα
Είναι γεγονός ότι κατά τα τελευταία 20 χρόνια και ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, ο προβληματισμός για τον ιστορικό Ιησού έχει ενταθεί στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Αυτό είναι ένα συμπέρασμα στο οποίο μπορεί να καταλήξει κανείς σχετικά εύκολα, πραγματοποιώντας τις σχετικές αναζητήσεις στους πολύβουους, πλέον, διαδρόμους του ελληνικού διαδικτύου. Του Μηνά Παπαγεωργίου, δημοσιογράφου-συγγραφέα Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένας παράγοντας που δεν είναι και τόσο εύκολο να διερευνηθεί και έχει να κάνει με την ανίχνευση αυτού του είδους των ιδεών στον Τύπο. Στην προσπάθειά μας να προσφέρουμε στους αναγνώστες της σελίδας έναν όσο το δυνατόν διαυγέστερο… ορίζοντα μυθικιστών συμβάντων του παρελθόντος, σταχυολογήσαμε τις περιπτώσεις παρουσίας μυθικιστών θέσεων στον ελληνικό περιοδικό Τύπο, από το 2000 μέχρι και σήμερα, υπό τη μορφή αφιερωματικών τευχών. Στο μέλλον αυτή η σειρά άρθρων ενδεχομένως θα μπορούσε να εμπλουτιστεί (μέσω της παρουσίασης τευχών με μεμονωμένα κείμενα μυθικιστικού ενδιαφέροντος), αλλά και να επεκταθεί σε Μέσα όπως οι εφημερίδες ή το ραδιόφωνο, συμπεριλαμβάνοντας ακόμα και φαινόμενα “πολεμικής” που έχουν ασκηθεί επάνω στις θέσεις για την αμφισβήτηση του ιστορικού Ιησού (σε περιοδικά και εφημερίδες). Προς το παρόν ας δούμε τα δεδομένα που καταφέραμε να συγκεντρώσουμε από το αρχείο μας για το προς εξέταση ζήτημα. 1) Το τεύχος 62 του περιοδικού “Ε Ιστορικά” της Ελευθεροτυπίας (21/12/2000) Πρόκειται για ένα τεύχος που έλειπε από τη συλλογή μας, αν και γνωρίζαμε για την κυκλοφορία του εδώ και πολλά χρόνια. Παρά τις αναζητήσεις μας στο διαδίκτυο, σε παλαιοβιβλιοπωλεία και υπαίθριους πάγκους στο Μοναστηράκι (όπου είναι διαθέσιμα δεκάδες τεύχη των “Ιστορικών”), το συγκεκριμένο αγνοείτο. Τα δεδομένα άλλαξαν, όταν πριν από μερικές εβδομάδες εντοπίσαμε σε ιστοσελίδα παλαιοβιβλιοπωλείου της επαρχίας μια σειρά δεμένων τόμων του περιοδικού. Ανάμεσά τους βρισκόταν και εκείνος που περιελάμβανε το σπάνιο τεύχος. Το τ. 62 των “Ιστορικών” έχει ιδιαίτερη αξία μιας και αντανακλά το πνεύμα μιας εποχής σε σχέση με την ανάδειξη ενός “επικίνδυνου” και παρεξηγήσιμου θέματος (ακόμα και για μία εφημερίδα του λεγόμενου “προοδευτικού χώρου”, όπως ήταν η Ελευθεροτυπία), σε εποχές που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πώς καίγονταν βιβλία που θεωρούνταν “αιρετικά” έξω από μεγάλα βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης. Οι υπεύθυνοι των “Ιστορικών” αποπειρώνται να κρατήσουν μία κάποια ισορροπία στις απόψεις που εκφράζονται εδώ, δίνοντας τον λόγο σε αναγνωρισμένους ιστορικούς και θεολόγους. Τα άρθρα που εμφανίζονται στο τεύχος δείχνουν να θέλουν πουν πολλά, δίχως όμως να τολμούν το κάτι παραπάνω. Η θεματολογία τους περιλαμβάνει ανάμεσα στα άλλα τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες στη Γαλιλαία του 1ου μεταχριστιανικού αιώνα, τις αμφισβητήσιμες αναφορές για τον Ιησού στον Ιώσηπο, τη διαλεκτική μύθου και ιστορίας, καθώς επίσης και τη σχέση Ρωμαίων και χριστιανισμού. Το τεύχος ολοκληρώνεται με ένα άρθρο του καθηγητή Θεολογίας του ΑΠΘ, Ιωάννη Καραβιδόπουλου με τίτλο “Η έρευνα (σ.σ για τον ιστορικό Ιησού) στο τέλη του...
Η “Επιγραφή της Ναζαρέτ” που… δεν είναι από τη Ναζαρέτ
Η περίφημη “Επιγραφή της Ναζαρέτ” αποτελεί εδώ και χρόνια ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα στα οποία αναφέρονται οι υποστηρικτές της ιστορικότητας του Ιησού (για τα αρχαιολογικά δεδομένα που συνδέεουν Ιησού και Ναζαρέτ δείτε και εδώ). Πρόκειται για μία πλάκα διαστάσεων 24×15, χρονολογημένη στο πρώτο μισό του 1ου μεταχριστιανικού αιώνα, στην οποία παρατίθεται η ανακοίνωση του Ρωμαίου αυτοκράτορα, που προειδοποιεί τους υπηκόους της αυτοκρατορίας να σταματήσουν τους βανδαλισμούς τάφων. Το αντικείμενο, που εκτίθεται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου, δεν κάνει την παραμικρή αναφορά στον Ιησού των Ευαγγελίων. Εντούτοις συνδέθηκε με την πρωταγωνιστική φιγούρα του χριστιανισμού εξαιτίας του Wilhem Frohner (1834-1925), του ανθρώπου που κατά το 1878 απέστειλε το αντικείμενο από τη Ναζαρέτ στο Παρίσι, δίχως να πιστοποιεί καν την εύρεσή του στην πόλη που κατά τα Ευαγγέλια μεγάλωσε ο Ιησούς. Παρ’ όλα αυτά, πριν από μερικές ημέρες (σ.σ. τέλη Μαρτίου 2020), νέα αρχαιολογικά δεδομένα ξεκίνησαν να δημοσιεύονται σε μεγάλα διεθνή επιστημονικά έντυπα και ιστοσελίδες. Δεδομένα που ανατρέπουν τα έως τώρα νομιζόμενα και εμπλέκουν το νησί της Κω ως τον πραγματικό τόπο προέλευσης της επιγραφής. Ο Κύπριος συνεργάτης μας Δαμιανός Λαμπιδονίτης μεταφράζει και αποδίδει στα ελληνικά. Έλληνες Μυθικιστές, 27/3/2020 ——————————————————————————————————————– Κατά τη δεκαετία του 1930, μια μυστηριώδης μαρμάρινη πλάκα που φυλασσόταν στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι, άρχισε να τραβά την προσοχή των μελετητών των θρησκειών. Χαραγμένη με μια προειδοποίηση για να κρατηθούν οι τυμβωρύχοι μακριά από τους τάφους και συνοδευόμενη από ένα κρυπτογραφημένο μήνυμα που ισχυριζόταν ότι «προέρχεται από τη Ναζαρέτ», η πλάκα σύντομα συνδέθηκε με τον θάνατο του Ιησού – μια γραπτή αντίδραση, πολλοί θεώρησαν, για την εξαφάνιση του σώματός του και την βιβλική ανάσταση. Μετάφραση και απόδοση: Δαμιανός Λαμπιδονίτης, μελετητής – επικοινωνιολόγος της Επιστήμης Η φύση της αποκαλούμενης “Επιγραφής της Ναζαρέτ” συζητήθηκε έντονα τις δεκαετίες που ακολούθησαν. Τώρα, μια χημική ανάλυση της πέτρινης πλάκας οδήγησε μια σύγχρονη ομάδα ερευνητών να δώσουν μία εξήγηση πολύ μακριά από τις βιβλικές αφηγήσεις. Συγκεκριμένα υποστηρίζουν ότι η πλάκα δεν προέρχεται από τη Ναζαρέτ, αλλά δημιουργήθηκε από αρχαίους Έλληνες νησιώτες, ύστερα από τον βανδαλισμό του τάφου ενός κυβερνήτη, ο οποίος πέθανε δεκαετίες πριν από τον Ιησού. Αυτά τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Archaeological Science: Reports θα μπορούσαν να αποσαφηνίσουν κάποιες… ασυνέπειες στην ιστορία της επιγραφής. Σκαλισμένη με το Ελληνικό «Έδικτο/Διάταγμα του Καίσαρα», που απειλεί με θανατική ποινή τους ληστές, το κείμενο δεν αναφέρει κανένα συγκεκριμένο όνομα ή τόπο ονομαστικά. Όμως αφενός η κατά προσέγγιση ηλικία της πλάκας, περίπου 2000 ετών -όπως μαρτυρά η ελληνική γραφή της- και αφετέρου η διφορούμενη προέλευσή της, οδήγησε ορισμένους στο να την θεωρήσουν ως το παλαιότερο φυσικό τεχνούργημα που συνδέεται με τον Χριστιανισμό, δηλώνει στην Ann Gibbons του περιοδικού Science ο John Bodel,...
