Dr. Lena Einhorn’s “time shift” hypothesis (by Rene Salm)
Lena Einhorn’s book The Jesus Mystery: Astonishing Clues to the True Identities of Jesus and Paul (2007) made two arguments: (1) the standard chronology of the New Testament is about twenty years too early (this is Einhorn’s “time shift” theory); and (2) that Jesus and Paul were one and the same person. I have not read the book, nor have I heard either of these theories before. But I have just finished reading Einhorn’s remarkable SBL paper regarding the first of the above theories. It is masterful. By Rene Salm Not the typical New Testament scholar Lena Einhorn is a medical doctor with a PhD in Virology and Tumor Biology from the Karolinska Institute, Stockholm. In the 1980s she changed course and began working as a medical consultant and editor for television in the U.S. She wrote and produced medical documentaries for independent production companies as well as for PBS until 1994, when Einhorn returned home to Sweden and became an independent filmmaker, branching out to non-medical subjects and producing dramas such as Stateless, Arrogant, and Lunatic which won the Prix Europe in 1999. She also produced the biography Loving Greta Garbo, as well as a feature film Nina’s Journey (about her mother’s experiences during the Holocaust) which won awards for Best Film and Best Screenplay. From Einhorn’s biography page: “In 2005, more or less by chance, Lena returned to more scholarly work when in the process of writing the book What Happened on the Road to Damascus? (2006), she came upon some hitherto undocumented parallels between the New Testament and other first century historical sources, a finding that took her back to Academia, and a new hypothesis on the Historical Jesus.” The 2012 SBL paper Einhorn’s lengthy SBL paper (PDF available here, bottom link) bears careful examination by open-minded readers, for it offers a refreshingly original view which also happens to align in significant ways with Jesus mythicism. Her overall thesis is that an artificial “time shift” from the 50s CE to the 30s CE was introduced by the evangelists and (to a lesser extent) by the writer(s) of the Pauline corpus. Einhorn has presented papers on this subject at each of the last three annual SBL meetings. This development and reiteration have now produced an unusually well researched paper. Einhorn maintains that the New Testament writers made “Jesus of Nazareth” contemporary with Pilate but, in so doing, inevitably introduced a number of chronological anomalies—some of which have been previously noted in the scholarly literature. Einhorn writes (p. 29): “As a rule, when people in authority are introduced in the Gospels, their names match with those of...
Η Δύναμη του συμβόλου από την αρχαιότητα μέχρι τον χριστιανισμό (διάλεξη του Αποστόλη Λυμπερίδη)
Το Σάββατο 14 Δεκεμβρίου ο ερευνητής και συγγραφέας Αποστόλης Λυμπερίδης, συγγραφέας του “Χαλκεύοντας την Ιστορία” (εκδ. Ενάλιος), πραγματοποίησε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία Μυθικιστικού ενδιαφέροντος στην αίθουσα φιλοσοφικών συζητήσεων “Εκατηβόλος” στην Αθήνα, με τίτλο “Η Δύναμη του συμβόλου από την αρχαιότητα μέχρι τον χριστιανισμό”. Στη διάλεξή του αυτή σημείωσε τη δύναμη των μύθων και των συμβόλων που σχετίζονται με αυτούς, ως τον κινητήριο μοχλό της κατασκευής των κυρίαρχων σήμερα οργανωμένων θρησκειών. Μπορείτε να διαβάσετε την ομιλία (με τις συνοδευτικές εικόνες που προβλήθηκαν στο κοινό) από το προσωπικό blog του συγγραφέα, εδώ. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του Αποστόλη Λυμπερίδη σε βίντεο από...
Κατά Μάρκον… Οδύσσεια;
Μια κοινή αποδοχή που πολύ εύστοχα εξέφρασε πρώτος ο Γιώργος Σεφέρης, είναι πως στην τέχνη δεν υπάρχει παρθενογένεση. Και τι συμβαίνει με την περίπτωση των χριστιανικών ευαγγελίων; Τι γίνεται για παράδειγμα εάν κάποιος αντιμετωπίσει το ευαγγέλιο του Μάρκου, το πρώτο που γράφτηκε χρονικά, μόνο ως ένα λογοτεχνικό κείμενο, απενδεδυμένο των θρησκευτικών του μηνυμάτων; Και επιπρόσθετα, τι θα συμβεί εάν πραγματοποιήσει μια συγκριτική μελέτη με ένα παλαιότερο και πολύ πιο διάσημο έργο; Αναφερόμαστε στην Οδύσσεια του Ομήρου! Της Θεανώς Καρούτα, δημοσιογράφου Εάν το εισαγωγικό κείμενο του παρόντος άρθρου σας φάνηκε κάπως αλλόκοτο, σας πληροφορούμε πως στις μέρες μας, πλήθος μελετητών –ανάμεσα τους και ο καθηγητής στην Θεολογική σχολή Claremont στην Καλιφόρνια, Dennis MacDonald- έχουν υποστηρίξει πως το κατά Μάρκον ευαγγέλιο, που κατά την επικρατούσα θεωρία γράφτηκε πρώτο, δεν είναι παρά ένα λογοτεχνικό κείμενο, το περιεχόμενο του οποίου είναι κατά πολύ επηρεασμένο, έως και βασισμένο, στην ομηρική Οδύσσεια! Κι αυτό γιατί οι συγγραφείς του χρησιμοποίησαν την αρχαία τεχνική της μίμησης. Η τεχνική της μιμήσεως Η «μίμησις» ενός έργου θεωρούνταν στην αρχαία ελληνική φιλολογία ως μια από τις υπέρτατες τιμές για τον αρχικό δημιουργό. Δεν ενείχε τη σημασία της λογοκλοπής, της αντιγραφής ή της απομίμησης του αρχικού έργου, όπως την εννοούμε σήμερα, ενώ υποκινούνταν μόνο από την αναγνώριση της ανάγκης να μεταφερθεί το νέο έργο σε ένα διαφορετικό χωροχρονικό πλαίσιο, ενδεδυμένο των συνθηκών, των ρευμάτων και των συνηθειών της εποχής. Η «ανανεωτική μεταμόρφωση», όπως την αποκαλούν οι μελετητές, ενός διάσημου έργου, είχε ως στόχο την εξυπηρέτηση των σκοπών του συγγραφέα του δεύτερου έργου ή της ομάδας στην οποία αυτός ανήκε. Αυτό ακριβώς υποστηρίζουν αρκετοί μελετητές πως συνέβη και με την περίπτωση των χριστιανικών Ευαγγελίων. Χάρη στην τεχνική της μιμήσεως, κατά τα ελληνορωμαϊκά χρόνια, κατάφεραν να ευδοκιμήσουν αλλά και να εξαπλωθούν νέα φιλοσοφικά ρεύματα, θρησκείες και κινήματα, καταστρέφοντας συχνά τα υπόβαθρα στα οποία είχαν στηριχθεί οι προκάτοχοί τους. Κεντρικός ήρωας: Η αιχμή του δόρατος Ο Dennis MacDonald παρουσιάζει στο βιβλίο του «Το κατά Μάρκον ευαγγέλιον και τα Ομηρικά έπη» όλους τους κοινούς τόπους που έχει εντοπίσει ανάμεσα στο πρώτο ευαγγέλιο του Μάρκου και το Ομηρικό έπος της Οδύσσειας. Με λίγα λόγια υποστηρίζει ότι ο Μάρκος (ή τέλος πάντων το πρόσωπο που βρίσκεται πίσω από τη συγγραφή του Κατά Μάρκον ευαγγελίου) προσπάθησε να κατασκευάσει ένα ιουδαϊκό Έπος, που είχε τη βάση του στην Οδύσσεια, παρουσιάζοντας όμως τους ήρωες της δικής του ιστορίας περισσότερο ισχυρούς από αυτούς του Ομηρου! Ο MacDonald επισημαίνει μια σειρά από ομοιότητες που παρουσιάζουν τα δύο έργα, όπως για παράδειγμα το ότι και οι δύο ήρωες (ο Ιησούς και ο Οδυσσέας) βασανίστηκαν: ο μεν Οδυσσέας από πλάσματα μυθικά όπως η Χάρυβδη, αλλά και η Καλυψώ και η Κίρκη, ο...
Μια πρώτη επαφή με τον Μυθικισμό
Καθώς το Ρεύμα των Μυθικιστών έχει αρχίσει να προβάλλεται και να συζητιέται έντονα στην χώρα μας, κάθε παρακολούθηση και μελέτη της μυθολογίας – της μυθολογικής ιστορίας που προχωρά παράλληλα με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των λαών – είναι εύκολο πλέον να οδηγήσει σε ανάλογους συσχετισμούς και παράλληλες σκέψεις. Του Δημήτρη Αργασταρά Πριν από αρκετούς μήνες, καθώς διάβαζα έναν τόμο σχετικά με την ελληνική μυθολογία, συνάντησα δύο εικόνες – σε αυτές μόνο θα σταθώ τώρα, σε αυτό το άρθρο – που με προβλημάτισαν. Το θέμα τους είναι καθαρά παρμένο από την ελληνική μυθολογία, αλλά η ομοιότητα της δεύτερης με μια γνωστή θρησκευτική απεικόνιση ήταν πολύ χαρακτηριστική, ενώ μια προσεκτική ματιά και στην πρώτη μπορούσε να προκαλέσει μια ανάλογη αποκάλυψη. Άραγε, μπορούσε στ’ αλήθεια να υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα σε αυτές τις αναπαραστάσεις και στην καινούρια, αναδυόμενη εκείνη την εποχή, χριστιανική θρησκεία ; Και αν ναι, μέσα από ποιά δαιδαλώδη μονοπάτια μπορούμε να ανιχνεύσουμε αυτόν τον ‘‘συγκρητισμό’’ ; Η πρώτη εικόνα χρονολογείται την εποχή του Βεσπασιανού (69-79 μ.α.χ.χ) και είναι μια τοιχογραφία από την Νεάπολη (προφανώς το ‘‘θέμα’’ της ανήκει σε μια γενικότερη διάδοση και οπτική και μπορούμε να την φανταστούμε πολλαπλασιασμένη σε πολλά αντίτυπα και παραλλαγές) : Στην λεζάντα της εικόνας διαβάζουμε την φράση : «Ανάμεσα στο πλήθος των Ελλήνων ηρώων, ο Ηρακλής και ο Θησέας ήταν οι πιο ονομαστοί και κοσμαγάπητοι, αφού σε ολόκληρη την ζωή τους μοχθούσαν για το καλό των συνανθρώπων τους». Ο Ηρακλής είναι φυσικά ο ημίθεος, ο καρπός του Δία με μία θνητή, που ζει όμως ανάμεσα στους ανθρώπους, αναλαμβάνει αποστολές και τους βοηθά, ενώ το τέλος της επίγειας ζωής του δεν στερείται τραγικότητας. Ο Θησέας, από την άλλη, είναι το βασιλόπουλο, ο υιός του Βασιλιά, που αναλαμβάνει την αποστολή να σώσει τους νέους και τις νέες της Αθήνας από τον ζυγό της υποτέλειας και του θανάτου. Θα κατέλθει στον λαβύρινθο, θα κινήσει τον Μινώταυρο, και θα ανέλθει πάλι επάνω απελευθερωτής. Η λεζάντα συνεχίζει ως εξής : «Στην εικόνα προβάλει με νεανική αλκή και στοχαστική περηφάνια για την νίκη του κατά του Μινώταυρου η ευγενική μορφή του Θησέα. Τα παιδιά της Αθήνας περιστοιχίζουν τον ήρωα για να του εκφράσουν ευλαβικά την ευγνωμοσύνη τους και να περιεργαστούν το αδηφάγο τέρας που ως εκείνη την στιγμή απειλούσε την ζωή τους». Πράγματι, το βλέμμα του Θησέα στην εικόνα χαρακτηρίζεται από μια στοχαστική αγωνία – θα λέγαμε εμείς –, χαρακτηριστική μάλλον της συνειδητοποίησης του αγώνα που έχει δώσει και της έντασης που έχει περάσει, ενώ στις δύο πλευρές του – ένα παιδί έχει πέσει στα πόδια του (!) και ένα άλλο του κρατά με ευγνωμοσύνη το χέρι – έχουν προστρέξει οι αντιπρόσωποι του ανθρώπινου γένους που έχει σώσει με...
Ο Μυθικισμός στη Δράμα (7 Δεκεμβρίου 2013)
Μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη σειρά παίρνει η πόλη της Δράμας. Το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου και ώρα 18:30, ο πολυχώρος Cricket Live (Εθνικής Αμύνης 63) υποδέχεται τον δημοσιογράφο Μηνά Παπαγεωργίου και το βιβλίο του “Το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού: Το ρεύμα των Μυθικιστών” (εκδ. Δαιδάλεος). Ο συγγραφέας θα παρουσιάσει πτυχές του έργου του και θα αναπτύξει εισαγωγική ομιλία για το ρεύμα του Μυθικισμού σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό. To event στο facebook Λίγα λόγια για το βιβλίο Ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία του Χριστιανισμού είναι η πίστη στον Ιησού ως ιστορικό πρόσωπο που γεννήθηκε σε συγκεκριμένη εποχή και τόπο, πραγματοποίησε απτά θαύματα, μαρτύρησε στο σταυρό και στη συνέχεια αναστήθηκε έτσι ακριβώς όπως αναφέρει η Καινή Διαθήκη. Υπάρχουν όμως εξωβιβλικές αποδείξεις για όλα τα προηγούμενα; Πρόκειται για μια αληθινή ιστορία ή για έναν ακόμα μύθο; Το ερώτημα αυτό εξετάζει ο Μυθικισμός, ένα ρεύμα ιδεών που πρεσβεύει ότι πολλοί θεοί της αρχαιότητας, ανάμεσά τους και ο Ιησούς, δεν υπήρξαν πραγματικά πρόσωπα, αλλά μυθολογικοί χαρακτήρες που παρουσίαζαν μεταξύ τους κοινά αρχετυπικά στοιχεία και σε αρκετές περιπτώσεις συμβόλιζαν φυσικά φαινόμενα όπως ο Ήλιος, οι καιρικές συνθήκες, οι γεωλογικές μεταβολές κ.ά. Οι πρώτοι Μυθικιστές ξεκίνησαν να ερευνούν το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού στα τέλη του 18ου αιώνα. Έκτοτε έχουν καταγραφεί επιπλέον στοιχεία από ακαδημαϊκούς, ιστορικούς, θεολόγους και ανεξάρτητους ερευνητές, που ρίχνουν περισσότερο φως στο μυστήριο της ζωής του Ιησού. Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται οι απόψεις αρκετών σύγχρονων εκπροσώπων του Μυθικισμού που παρουσιάζουν για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό τις θέσεις τους. Η δημοσιογραφική έρευνα του Μηνά Παπαγεωργίου αποτελείται από δεκαεπτά συνεντεύξεις μελετητών και πανεπιστημιακών που απαντούν με εμπεριστατωμένα στοιχεία και σοβαρά επιχειρήματα στο ερώτημα: ήταν ο Ιησούς ιστορικό πρόσωπο ή...
