Ο Μύθος της Ναζαρέτ Vol 2
Την επικείμενη έκδοση του νέου του συγγραφικού έργου ανακοίνωσε σήμερα 5 Νοεμβρίου, μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο facebook, ο αξιόλογος Αμερικανός Μυθικιστής Rene Salm. Ο τίτλος του βιβλίου που θα κυκλοφορήσει τον Μάρτιο του 2015 είναι “NazarethGate: Quack Archeology, Holy Hoaxes and the Invented Town of Jesus”. Μέσα από τις σελίδες του ο Salm σκοπεύει να συνεχίσει την έρευνά του για την ανύπαρκτη ιστορικά -κατά τις πρώτες μεταχριστιανικές δεκαετίες- πόλη της Ναζαρέτ. Να θυμίσουμε ότι το 2008 ο Salm κυκλοφόρησε το “The Myth of Nazareth” που προκάλεσε αίσθηση παγκοσμίως. ...
Μηνάς Παπαγεωργίου: Το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού
Συνέντευξη του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μηνά Παπαγεωργίου στον Δημήτρη Αργασταρά Το θέμα του τελευταίου σου βιβλίου ακούγεται πρωτότυπο και αρκετά ξένο ως προς την εγχώρια κουλτούρα. Πώς άρχισες να ασχολείσαι με αυτό; Τι είναι ο Μυθικισμός; Επίσης, μίλησέ μας λίγο για τα περιεχόμενα του βιβλίου. Τι ακριβώς περιλαμβάνει και πώς μπορεί να το αποκτήσει κάποιος; Το τελευταίο μου συγγραφικό έργο φέρει τον τίτλο «Το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού: Το ρεύμα των Μυθικιστών» και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δαιδάλεος (www.daidaleos.gr) τον Ιούνιο του 2013. Μέσα στον Αύγουστο κυκλοφόρησε και η δεύτερη έκδοσή του αφού η πρώτη εξαντλήθηκε. Ο Μυθικισμός είναι ένα εν πολλοίς άγνωστο στην Ελλάδα ρεύμα ιδεών που έχει τις ρίζες του στα τέλη του 18ου αιώνα, στην Ευρώπη του Διαφωτισμού. Με λίγα λόγια εξετάζει την ιστορία των θρησκειών και μέσα από τη χρησιμοποίηση μιας σειράς επιστημονικών εργαλείων και θεματικών πεδίων (ιστορία, αρχαιολογία, συγκριτική μυθολογία, εθνολογία κ.α) επιχειρεί να διαχωρίσει τον μύθο από την ιστορική πραγματικότητα. Είναι γεγονός ότι οι εκπρόσωποι του Μυθικιστικού ρεύματος έριξαν εξ’ αρχής το μεγαλύτερο βάρος των ερευνών τους στο πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού, την αμφισβήτηση δηλαδή της ιστορικής παρουσίας της πρωταγωνιστικής φιγούρας του χριστιανισμού επί της γης και τα κοινά αρχετυπικά στοιχεία που παρουσιάζει στις ευαγγελικές εξιστορήσεις με μια σειρά από μυθικές και ιστορικές φιγούρες από τις παραδόσεις της Μεσογειακής λεκάνης (και όχι μόνο). Η ενασχόλησή μου με το ζήτημα ξεκίνησε το 2004 μέσω ενός σχετικού άρθρου που διάβασα σε ένα περιοδικό αναφορικά με τις ομοιότητες που παρουσιάζει η ιστορία του Ιησού με αυτή του θεοποιημένου Ιούλιου Καίσαρα. Κάπως έτσι εισήλθα σε μια πολυετή ενασχόληση με το ζήτημα και 5 χρόνια αργότερα (το 2009) αποφάσισα να συνεχίσω την έρευνά μου έχοντας ως στόχο την έκδοση ενός ολοκληρωμένου συγγραφικού/δημοσιογραφικού έργου που θα κάλυπτε ικανοποιητικά πολλές από τις πτυχές του όλου θέματος για το ελληνικό κοινό. Στις 338 σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης θα έρθει σε επαφή με μια σειρά από ζητήματα όπως τις σχολές και τα ρεύματα σκέψης του Μυθικισμού, τους εκπροσώπους του Μυθικιστικού ρεύματος από τον 18ο αιώνα μέχρι και σήμερα, όλα τα επιχειρήματα που προτάσσονται για την αμφισβήτηση της ιστορικότητας του Ιησού, τις σύγχρονες τάσεις και εξελίξεις πάνω στο θέμα, την ιστορία των Μυθικιστικών ιδεών στη χώρα μας, 17 συνεντεύξεις από τους σημαντικότερους εκπροσώπους των απόψεων αυτών σε Ελλάδα και Εξωτερικό (συγκεκριμένα οι 14 προέρχονται από το εξωτερικό), καθώς επίσης και μια σειρά από σχετικά ενδιαφέροντα ζητήματα που προκαλούν τη σκέψη και την κρίση του καθένα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βιβλίο είναι γραμμένο με απλό και κατανοητό τρόπο, δίχως ακρότητες ή περιπαικτική διάθεση για κάποιον που δηλώνει πιστός (χριστιανός ορθόδοξος στην προκειμένη περίπτωση). Τέλος, σε ότι αφορά την κυκλοφορία του, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν...
Ο Μυθικισμός και η ιστορικότητα του Ιησού
Το λαμπρό αστέρι στον ουρανό, οι τρεις μάγοι με τα δώρα και η φάτνη, αποτελούν σκηνές βαθιά εντυπωμένες στο υποσυνείδητο των κατοίκων του δυτικού –κυρίως- κόσμου. Όλες τους σχετίζονται με τη γέννηση του Ιησού, ιδρυτή της Χριστιανικής θρησκείας, που περιγράφεται λεπτομερώς στα λεγόμενα «ευαγγέλια», θεολογικά κείμενα που γράφτηκαν κατά τα τέλη του πρώτου και κατά τη διάρκεια του δευτέρου μεταχριστιανικού αιώνα. Όμως κάποιοι εδώ και 250 περίπου χρόνια θεωρούν ότι τα γεγονότα δεν εκτυλίχθηκαν ακριβώς έτσι. Φτάνοντας στο σημείο να υποστηρίξουν πως δεν έγιναν ποτέ! Του Μηνά Παπαγεωργίου Από τον περασμένο αιώνα έχει ξεκινήσει στο εξωτερικό μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης του προσώπου «Ιησούς» μέσα στον ακαδημαϊκό κόσμο. Έτσι άλλοι τον εξετάζουν ως έναν ανατρεπτικό επαναστάτη, άλλοι τον θεωρούν έναν εναλλακτικό φιλόσοφο της εποχής του, άλλοι κάνουν λόγο για τον πρώτο φεμινιστή και άλλοι για τον πιο δημοφιλή Εσσαίο της εποχής του. Έχουν γραφτεί χιλιάδες τόμοι μέσα από τους οποίους μπορεί κανείς να αναζητήσει παρόμοιες αναλύσεις. Υπάρχει όμως και μια σχολή καθηγητών και ανεξάρτητων ερευνητών, που από το 1760 περίπου και εξής, κρίνει ότι η όποια προσέγγιση του προσώπου του Ιησού πρέπει να γίνεται μόνο σε μυθολογικό επίπεδο. Αιτία; Θεωρούν ότι ο Ιησούς δεν υπήρξε ποτέ! Το Ρεύμα των Μυθικιστών Οι όροι «Χριστολογικό πρόβλημα», «θεωρία του μύθου του Ιησού» και «Μυθικισμός», αποτελούν κάποιες από τις φράσεις ή λέξεις που χρησιμοποιούν οι υποστηρικτές της ιστορικής ανυπαρξίας του ιδρυτή του Χριστιανισμού με σκοπό να προσδιορίσουν τις θέσεις τους. Σε αυτό το άρθρο θα χρησιμοποιηθεί ο όρος «Μυθικισμός» που φαίνεται να κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια μέσα σε αυτούς τους κύκλους. Ας προσπαθήσουμε όμως να δώσουμε έναν ακριβή ορισμό της λέξης: Ο Μυθικισμός εκπροσωπεί την πεποίθηση ότι πολλοί Θεοί, Θεές και άλλοι ήρωες και θρυλικές φιγούρες οι οποίοι και συνδέονταν με εκπληκτικές και υπερφυσικές ικανότητες, δεν υπήρξαν πραγματικά πρόσωπα, αλλά μυθολογικοί χαρακτήρες. Οι Μυθικιστές υποστηρίζουν επίσης ότι αρκετές από αυτές τις φιγούρες αντιπροσώπευαν ή συμβόλιζαν ουράνια σώματα όπως τον Ήλιο, τη Σελήνη, τα αστέρια, τους πλανήτες, τους αστερισμούς κτλ., οπτική που αντανακλάται στους όρους «αστρομυθολογία» ή «αστροθεολογία». Ως ένα ενδεικτικό παράδειγμα της θέσης των Μυθικιστών, μπορούμε να αναφέρουμε πως διάφοροι βιβλικοί χαρακτήρες όπως ο Αδάμ και η Εύα, ο Σατανάς, ο Νώε, ο Αβραάμ, ο Μωυσής, ο βασιλιάς Δαυϊδ, ο Σολομώντας και ο Ιησούς Χριστός, μαζί με άλλες οντότητες, αντιπροσωπεύουν στην πραγματικότητα μυθολογικές φιγούρες ανάλογης σημασίας με αυτές των Αιγυπτίων, των Σουμερίων, των Φοινίκων, των Ινδών, των Ελλήνων, των Ρωμαίων και άλλων λαών, που αντιμετωπίζονται όμως μέχρι και τις μέρες μας περισσότερο ως μύθοι, παρά ως ιστορικά πρόσωπα. Οι πρώτοι των πρώτων Ο κατάλογος των ακαδημαϊκών ιστορικών- θεολόγων και ερευνητών που έχουν κατά καιρούς αμφισβητήσει την ιστορική ύπαρξη του Ιησού...
Η απάτη με την επιστολή Πιλάτου
Τα τελευταία 24ωρα, προφανώς εξ’ αιτίας της έλευσης των ημερών του Πάσχα, παρουσιάζεται σε ελληνικά ενημερωτικά sites μια “είδηση” που αφορά “την χειρόγραφη απόδειξη της απόφασης του Πόντιου Πιλάτου για τον Ιησού”. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, που αναπαράγεται μαζικά από δεκάδες ιστοσελίδες, “το συγκλονιστικό αυτό έγγραφο σχετικά με την απόφαση της Σταύρωσης του Ιησού Χριστού παρέμεινε μέχρι το 1309 μ.Χ. τελείως άγνωστο, οπότε βρέθηκε στη γνωστή σε όλους σήμερα για τον καταστροφικο σεισμό πόλη (L’Aquila) της Κεντρικής Ιταλίας (κοντά στην οποία έχει ανακαλυφθει η αρχαία ρωμαϊκή πόλη του Αμιτερνο, όπου βρέθηκε το σπίτι του Πόντιου Πιλάτου)”. Η επιστολή Ακολουθεί το κείμενο της υποτιθέμενης επιστολής του Πιλάτου: Τω εβδόμω και δεκάτω Τιβερίου Καίσαρος, Βασιλέως Ρωμαίων, μονάρχου ανικήτου, Ολυμπιάδος διακοσιοστής πρώτης, Ηλιάδος ογδόης από κτίσεως κόσμου, κατά τον ημέτερον μερισμόν των Εβραίων τετράκισχίλια και εκατόν εβδομήκοντα τέσσερα έτη και καταβολής των Ρωμαίων βασιλείας έτη εβδομήκοντα τρία και από της ελευθερίας της δουλωσύνης Βαβυλώνος έτη πεντακόσια εβδομήκοντα και καταστροφής του ιερού βασιλείου έτη εννενήκοντα και επτά, επί υπάτου του λαού των Ρωμαίων Λουκίου Ζιζονίου και Μάρκου Συννίου και ανθυπάτου του Ιλλιρικού Παλιστέρα, κοινού διοικητού της χώρας των Ιουδαίων Κουίντου Φλαβίου, επί της διοικήσεως Ιερουσαλήμ ηγεμόνος κρατίστου Ποντίου Πιλάτου, επιστάτου της Κάτω Γαλιλαίας Ηρώδου του Αντιπάτρου, της άκρας αρχιερωσύνης Άννα και Καιάφα Αλλιάσου και Ματίλ μεγιστάνων εις τον ναόν, Ραμπάλ Αμαμπέλ Πιοκτένου εκατόνταρχου υπάτου Ρωμαίων της πόλεως Ιερουσαλήμ Σουμπιμασάξιου Ποπιλίου Ρούφου. Εγώ Πόντιος Πιλάτος, ηγεμών δια της βασιλείας των Ρωμαίων, επί του Πραιτωρίου της αρχιηγεμονίας, κρίνω και κατακρίνω και καταψηφίζω εις θάνατον σταυρικόν τον Ιησού λεγόμενον υπό του πλήθους Χριστόν, και από πατρίδος Γαλιλαίας, άνθρωπον στασιώτη κατά τον Νόμο του Μωσαϊκού και εναντίον του μεγαλοπρεπούς βασιλέως Ρωμαίων Τιβερίου Καίσαρος και ορίζω και αποφαίνομαι τον θάνατον αυτού σταυρικόν μετά των άλλων κατά το συνήθες των καταδίκων, επεί συνοίθρησεν αυτός πλήθος ανθρώπων πλουσίων και φτωχών, ουκ έπαυσε θορύβους εγείρων, ενοχλείν την Ιουδαίαν ποιών εαυτόν Υιόν Θεού και βασιλέα της Ιερουσαλήμ, απειλών φθοράν της Ιερουσαλήμ και του Ιερού Ναού, απαρνούμενος τον φόρον του Καίσαρος και τολμήσας εισελθείν μετά βαϊων θριαμβευτής και πλείστου όχλου ώσπερ τις Ρήξ εντός της πόλεως Ιερουσαλήμ ως τον Ι. Ναόν και διορίζομεν τον ημέτερον πρώτον εκατόνταρχον Κουϊντον Κορνήλιον περιάξαι τούτον παρρησία εις την χώραν Ιερουσαλήμ δεδεμένον, μαστιζόμενον και ενδεδυμένον πορφύραν, εστεφανωμένον ακάνθινω στεφάνω και βαστάζοντα τον ίδιον σταυρόν επί ώμου αυτού, ίνα ει παράδειγμα τοις άλλοις και πάσι τοις κακοποιοίς μεθ’ ού βούλομαι συνάγεσθαι δύο ληστάς φονείς και εξέρχεσθαι δια της πύλης Γιαμπαρόλας, της νυν Αντωνιανής, αναχθήναι δε Αυτόν τον Χριστόν παρρησία επί το όρος των κακούργων ονόματι Κολβάριον, ούτινος σταυρωθέντος μείναι το σώμα εν τω σταυρώ εις κοινόν θεώρημα πάντων των κακούργων, και άνω του σταυρού τίτλου τεθήναι γεγραμμένου τρισί γλώσσας τον...
Ο Μυθικισμός διώκεται! Η περίπτωση του Thomas Brodie
Ο υψηλόβαθμος ιερέας της Δομινικανής εκκλησίας της Ιρλανδίας και καθηγητής στο Ινστιτιτούτο Βιβλικών Μελετών του Limerick, Thomas L. Brodie, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του στη διδασκαλία της Βίβλου λίγο μετά τη συγγραφή του νέου του βιβλίου που υποστήριζε τις Μυθικιστικές θέσεις για έναν ανύπαρκτο ιστορικά Ιησού! Tου Μηνά Παπαγεωργίου Ο π. Thomas Brodie υποστήριξε τα λεγόμενά του μέσα από το έργο του «Beyond the Quest for the Historical Jesus» (εκδ. Sheffield Phoenix Press Ltd). Η δημοσιοποίηση των απόψεών του προκάλεσε οργή στα μέλη του τάγματός του, γι’ αυτό και πριν από μερικές ημέρες απομακρύνθηκε από τη θέση του στο Δομινικανό Ινστιτιτούτο Βιβλικών Μελετών του Limerick, στην οργάνωση και ανάπτυξη του οποίου είχε μάλιστα συνεισφέρει τα μέγιστα κατά τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ιρλανδικής «Sun», ο βετεράνος καθηγητής αποβλήθηκε επίσης από οποιαδήποτε δραστηριότητα αφορά τη διδασκαλία και τη συγγραφή κειμένων για λογαριασμό του Ινστιτούτου. Ο Brodie είχε ξεκινήσει να θέτει ερωτήματα για την ιστορική ύπαρξη του Ιησού από τη δεκαετία του ’70, παρ’ όλα αυτά δεν είχε κάνει μέχρι σήμερα τις απόψεις του γνωστές στο ευρύ κοινό. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια δούλευε ανελλιπώς στο συγγραφικό του project, μια εργασία η οποία σόκαρε τους συναδέλφους του όταν εκδόθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Στο βιβλίο, ο Brodie υποστηρίζει ότι πολλές από τις πράξεις που αποδίδονται στον Ιησού μέσω των ευαγγελίων αποτελούν αντιγραφές από χωρία της εβραϊκής Βίβλου ή σε ορισμένες περιπτώσεις, από νεώτερα θρησκευτικά κείμενα. Καλά πληροφορημένη πηγή δήλωσε στην «Sun» πως η έκδοση του πονήματος προκάλεσε αναστάτωση στους θρησκευτικούς κύκλους της χώρας. Ο πατέρας Gerard Norton που αντικατέστησε τον Brodie στο Ινστιτούτο, επιμένει ότι ο τελευταίος απλά εγκατέλειψε τη θέση του εξ’ αιτίας του τερματισμού της θητείας του και η παραίτησή του έγινε δεκτή. Οι προσπάθειες των δημοσιογράφων της Sun να επικοινωνήσουν με τον Ιρλανδό ιερέα μέσω των εκδοτών του βιβλίου του στέφθηκαν ανεπιτυχείς. Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Brodie δεν αποτελεί τον μοναδικό… «μάρτυρα» των Μυθικιστών. Το 1842 ο Γερμανός καθηγητής Θεολογίας στο πανεπιστήμιο του Tubingen, Bruno Bauer, έχασε την έδρα του εξ’ αιτίας της δημοσίευσης του έργου « Kritik der evangelischen Geschichte der Synoptiker » στο οποίο και αμφισβήτησε την αυθεντικότητα των Επιστολών του Παύλου (στις οποίες διέκρινε την επιρροή της Στωικής φιλοσοφικής σχολής) και το ρόλο του Φίλωνα στο νεοσύστατο Χριστιανισμό. Ο Bauer ήταν από τους πρώτους που στάθηκε στην ιστορικότητα του Ιησού, απορρίπτοντάς την κατηγορηματικά. Τέλος, το 1999 ο επίσης Γερμανός καθηγητής της Καινής Διαθήκης στο πανεπιστήμιο του Gottingen, Gerd Ludemann, έχασε για 10 περίπου χρόνια την έδρα του (την επανέκτησε μετά από αγώνες), αμέσως μετά τη δημοσίευση του βιβλίου του «The Great Deception: And What Jesus Really Said and Did», όπου και υποστήριξε πως μόλις ένα 5% των λόγων που αποδίδονται στον Ιησού στα ευαγγέλια θα μπορούσε πραγματικά να ανήκει...
