Εκδοτικό γεγονός – Κυκλοφορούν στα ελληνικά τα “Ερείπια” του Volney!
Από το 2013, πρώτο έτος λειτουργίας του mythikismos.gr, ως Έλληνες Μυθικιστές κινούμαστε παράλληλα σε δύο ράγες. Αφενός παρουσιάζουμε στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό -μέσα από ποικίλες δράσεις- όλες τις εξελίξεις αναφορικά με τις διεθνείς και εγχώριες αναζητήσεις για τον ιστορικό Ιησού (και άλλα Βιβλικά πρόσωπα) και αφετέρου κάνουμε απόπειρα να αναδείξουμε τις βαθιές ρίζες του εν λόγω ερευνητικού πεδίου μέσα στο χρόνο, παρουσιάζοντας έργα, δημοσιεύματα και γεγονότα από τα μέσα του 18ου αιώνα μέχρι και το πρόσφατο παρελθόν. Στεκόμενοι στο δεύτερο, μέσα από την αρθρογραφία μας έχουμε κάνει ιδιαίτερες αναφορές στην περίφημη Γαλλική Μυθικιστική Σχολή, που από τα χρόνια του Διαφωτισμού έσπειρε πρώτη τους σπόρους της αμφισβήτησης για την ιστορικότητα του Ιησού, αλλά και των ομοιοτήτων που παρουσιάζουν οι ευαγγελικές εξιστορήσεις του τελευταίου με άλλες προχριστιανικές θεότητες, αναδεικνύοντας την Αστροθεολογική προσέγγιση του όλου ζητήματος. Ο δημοφιλέστερος εκπρόσωπος της συγκεκριμένης τάσης υπήρξε ο Charles Francois Dupuis (1742-1809), με την έκδοση του “Origine de tous les Cultes, ou la Réligion Universelle”. Το 1998 οι εκδόσεις Ιδεοθέατρον εξέδωσαν στα ελληνικά το απόσπασμα εκείνο του έργου που παρουσιάζει έντονο μυθικιστικό ενδιαφέρον υπό τον τίτλο “Ερμηνεία του μύθου του Ήλιου που λατρεύθηκε με το όνομα του Χριστού”. Ο δεύτερος εκπρόσωπος της Γαλλικής Μυθικιστικής Σχολής υπήρξε ο Constantin François de Chassebœuf ή κόμης του Βολνέ ή απλά Βολνέ (1757-1820). Στον Βολνέ είχαμε αναφερθεί πρόσφατα με αφορμή την ανακάλυψη μιας άγνωστης μετάφρασης του έργου του “Φυσικός Νόμος” στα ελληνικά το 1828, γεγονός που καταδεικνύει ότι ο μεταφραστής του Κωνσταντίνος Πεντεδέκας ενδεχομένως να είχε έρθει σε επαφή με το κεφαλαιώδους σημασίας στην ιστορία των Μυθικιστικών -και όχι μόνο- ιδεών έργο του, “Les ruines ou Meditation sur les révolutions des Empires” (“Τα Ερείπια ή Συλλογισμοί επί της εναλλαγής των αυτοκρατοριών”), που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1789 (αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Βολνέ κυκλοφόρησε τα “Ερείπιά” του λίγο πριν το “Origine de tous les Cultes”, παρόλα αυτά χρησιμοποίησε ένα προσχέδιο του έργου του Dupuis, ταυτιζόμενος ουσιαστικά με το μεγαλύτερο κομμάτι των συμπερασμάτων του επί των θρησκευτικών ζητημάτων). Τα “Ερείπια” αποτέλεσαν έναν ύμνο στις ιδέες του Διαφωτισμού. Το κεντρικό τους νόημα είναι ότι η ευημερία των αυτοκρατορίων είναι άμεσα συνυφασμένη με την ποιότητα της Παιδείας που δίνουν οι εκάστοτε κυβερνήτες στους πολίτες τους. Στο βιβλίο ο αναγνώστης θα συναντήσει κεφάλαια που θίγουν ζητήματα και φιλοσοφικούς προβληματισμούς όπως την παρουσία του ανθρώπου στο σύμπαν, τις απαρχές της κοινωνίας, την προέλευση των κυβερνήσεων και των νόμων, τον φόβο και τις συνωμοσίες των τυρράνων, την αναζήτηση της αλήθειας, τις πηγές των δεινών στις κοινωνίες, καθώς επίσης και ερωτήματα σχετικά με την πιθανή μελλοντική βελτίωση του ανθρώπινου γένους. Ξεχωριστή, όμως, αναφορά γίνεται και στο πρόβλημα των θρησκευτικών αντιφάσεων. Ο Βολνέ κάνει εκτενή αναφορά στην προέλευση και...
Ο Μυθικισμός στα “Αιρετικά” της Documento
Αποτέλεσε δίχως αμφιβολία την ευχάριστη και αναπάντεχη έκπληξη του καλοκαιριού. Την Κυριακή 12 Αυγούστου, η εφημερίδα Documento κυκλοφόρησε στο φύλλο των προσφορών της τον τόμο “Τα αιρετικά Νο3”, συγγραφέας του οποίου αποτέλεσε ο δημοσιογράφος Ζήσης Καραβάς. Το βιβλίο μας τράβηξε την προσοχή από τα πρώτα δημοσιεύματα που διαφήμιζαν την επικείμενη έκδοσή του (το προβάλλαμε μάλιστα και μέσα από τη σελίδα μας στο facebook), μιας και στα “χτυπήματα” του εξωφύλλου του παρουσιάζονταν θέματα που άπτονται της μυθικιστικής έρευνας, με τίτλους όπως “Οι κατασκευές των κομβικών χριστιανικών εορτών” και “Ο Χριστός που γεννήθηκε π.Χ”. Ήταν τεράστια η έκπληξή μας όταν παίρνοντας στα χέρια μας την εφημερίδα και ρίχνοντας μια ματιά στα περιεχόμενα του τόμου των “Αιρετικών”, διαπιστώσαμε ότι επρόκειτο για μία εργασία 106 σελίδων με τεράστιο ενδιαφέρον για τους ερευνητές του Μυθικισμού. Η έκπληξή μας αυτή έγινε ακόμα μεγαλύτερη, όταν αντιληφθηκαμε ότι το έκτασης 28 σελίδων “Επίμετρο” της συγγραφικής αυτής εργασίας, αποτελεί ουσιαστικά μία παρουσίαση ποικίλων τάσεων του ρεύματος του Μυθικισμού, από τις έριδες των πρωτοχριστιανικών χρόνων, έως την παράθεση των κοινών αρχετυπικών στοιχείων του Ιησού με μια σειρά από μυθικά και ιστορικά πρόσωπα. Μάλιστα ο συγγραφέας φροντίζει να κάνει συχνότατες αναφορές στους όρους “Μυθικισμός” ή “Μυθικιστές”, ένα γεγονός εξόχως σημαντικό, μιας και συνδέεται άμεσα με την περαιτέρω διάδοση και εδραίωσή τους σε (προοδευτικούς) ερευνητικούς κύκλους της χώρας μας που ασχολούνται ή ενδιαφέρονται για τέτοιου είδους ζητήματα. Άξιο αναφοράς το γεγονός ότι ο κ. Καραβάς δόμησε σχεδόν ολόκληρο το Επίμετρό του επάνω στη μελέτη του δημοσιογράφου-συγγραφέα Μηνά Παπαγεωργίου, “Το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού: Το ρεύμα των Μυθικιστών” (εκδ. Δαιδάλεος), παρουσιάζοντας τις απόψεις σχεδόν όλων των συνεντευξιαζόμενων που προβάλλονται στην εν λόγω δημοσιογραφική έρευνα (χαρακτηριστικά αναφέρουμε τις/τους Χαρίτα Μήνη, D.M Murdock, Maria Dzielska, Earl Doherty, Fransesco Carotta, Lena Einhorn κ.α). Η κυκλοφορία του τόμου “Αιρετικά Νο3” με την Documento αποτέλεσε μια κεφαλαιώδους σημασίας εξέλιξη στη σύγχρονη ιστορία του εν Ελλάδι Μυθικιστικού κινήματος. Πρόκειται για την πρώτη ελληνική εφημερίδα του “προοδευτικού τόξου” που αφιέρωσε τόσο χώρο από τις σελίδες της για την ανάδειξη των θέσεων του Μυθικιστικού ρεύματος (παρουσιάζοντας, μάλιστα, ορισμούς, πρόσωπα και συγγραφικά έργα), γεγονός που “επικοινώνησε” τα ερευνητικά μας ενδιαφέροντα σε ακόμη περισσότερους συμπατριώτες μας. Η έκδοση αυτή είναι δεδομένο ότι θα αποτελέσει την αρχή για αντίστοιχα μελλοντικά αφιερώματα σε mainstream ΜΜΕ, μιας και ο πλούτος των σχετικών πληροφοριών και προβληματισμών που θα μπορούσαν να μεταδοθούν σε ένα ευρύτερο -και διψασμένο για γνώση- κοινό στη χώρα μας, είναι πραγματικά ανεξάντλητος....
Αναζητώντας τον ιστορικό Ιησού: Νέα υποτιτλισμένη σειρά βίντεο
Το youtube κανάλι RealityvsMyth Gr είναι ήδη γνωστό στους φίλους του mythikismos.gr τα τελευταία χρόνια, λόγω των εξαιρετικών υποτιτλισμένων στα ελληνικά βίντεο, με έντονο μυθικιστικό ενδιαφέρον, που παρουσιάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Η σειρά βίντεο του Βρετανού Μυθικιστή Kenneth Humphreys, αλλά και οι ομιλίες/συνεντεύξεις του Αμερικανού Μυθικιστή Richard Carrier έχουν ήδη σημειώσει χιλιάδες προβολές από ενδιαφερόμενους με τα ζητήματα αυτά συμπατριώτες μας. Αυτή την περίοδο, το κανάλι βρίσκεται στη διαδικασία “ανεβάσματος” μιας εξίσου ενδιαφέρουσας και χρήσιμης στους Έλληνες Μυθικιστές σειράς, υπό τον γενικό τίτλο “Αναζητώντας τον ιστορικό Ιησού”. Τα ολιγόλεπτα υποτιτλισμένα βίντεο της συλλογής αυτής, αποτελούν ουσιαστικά μία σύνθεση αποσπασμάτων από ομιλίες και δηλώσεις αναγνωρισμένων ακαδημαϊκών και ανεξάρτητων ανά τον κόσμο μελετητών, αναφορικά με την αμφισβήτηση της ιστορικότητας του Ιησού ή με ζητήματα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με αυτό το ερευνητικό πεδίο. Έτσι ο θεατής κατανοεί από πρώτο χέρι την έκταση που έχει πάρει στο εξωτερικό το εν λόγω debate, ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες δεκαετίες με τις έντονες ανακατατάξεις που παρατηρούνται εντός του ακαδημαϊκού κόσμου σχετικά με την ιστορική αξιοπιστία της Βίβλου. Επιπρόσθετα ενισχύει το Μυθικιστικό “οπλοστάσιο”, στις περιπτώσεις εκείνες όπου οι υποστηρικτές της ιστορικότητας αποπειρώνται να κάνουν -έστω και ανεπιτυχώς τις περισσότερες φορές- την περίφημη “επίκληση στην αυθεντία”. Παρακολουθήστε τα έξι πρώτα βίντεο της σειράς “Αναζητώντας τον ιστορικό Ιησού” στους εξής συνδέσμους: Α’ μέρος – Ποιος έγραψε ό,τι ξέρουμε για τον Ιησού; Β’ μέρος – Ο πρωτοχριστιανισμός και η σχέση του με τον Ιουδαϊσμό Γ’ μέρος – Είναι το πάθος και η ανάσταση αξιόπιστες αφηγήσεις; Δ’ μέρος – Ο Ιησούς είναι ένα αμάγαλμα εβραίων προφητών Ε’ μέρος – Παύλος και Ιησούς Στ’ μέρος – Πώς φτιάχτηκε ο Κανόνας της Καινής...
Οι πηγές του 2ου αιώνα για τον Ιησού (Σειρά άρθρων – Μέρος πέμπτο)
(Η δημοσίευση αυτή είναι τμήμα της σειράς δημοσιεύσεων περί της Ιστορικότητας του Ιησού. Διαβάστε το πρώτο μέρος για τα κριτήρια ιστορικότητας πατώντας εδώ, το δεύτερο περί Ιώσηπου πατώντας εδώ, το τρίτο μέρος περί Σλαβονικού Ιώσηπου πατώντας εδώ και το τέταρτο μέρος για τους “ανταγωνιστές Μεσσίες” του Ιησού πατώντας εδώ). Μέχρι στιγμής, είδαμε τις αναφορές του 1ου αιώνα σε δύο δημοσιεύσεις, που όλες έχουν να κάνουν με τον Ιώσηπο. Επίσης, είδαμε την εμφάνιση στην περιοχή πολλών χριστών και μεσσιών, που με κηρύγματα, προφητείες, επαναστάσεις προέτρεπαν τον κόσμο να μετανοήσει (να κρατηθεί μακρυά από τα ελληνορωμαϊκά ήθη που είχαν κατακλύσει την περιοχή) και να επαναστατήσει. Ήδη με το που μπαίνει ο νέος αιώνας έχουμε 70 χρόνια διαφορά από τα γεγονότα, δηλαδή μπαίνουμε στην 4η γενιά από την εποχή του 1-30 κ.ε. της γενιάς ta μέλη της υποτίθεται θα ήταν αυτόπτες μάρτυρες των συμβάντων που μας ενδιαφέρουν, και έχουν επίσης μεσολαβήσει δύο πόλεμοι και πολλές αναταράξεις στην περιοχή της Ιουδαίας. Του Φιλίστωρα, Ιστορικού 1. Ο Πλίνιος ο Νεώτερος, ανιψιός του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, δικηγόρος, συγγραφέας, δικαστής, μας δίνει την πρώτη ιστορική απόδειξη της παρουσίας κάποιας ομάδας ανθρώπων που αυτοαποκαλούνταν “χριστιανοί”. Το συμβάν έγινε όταν έπεσε πάνω σε αυτή την ομάδα που προφανώς του ήταν άγνωστη και αισθάνθηκε την ανάγκη να πάρει την γνώμη της κεντρικής Διοίκησης, του ίδιου του αυτοκράτορα για το πώς θα πρέπει να τους συμπεριφερθεί. Αυτό έγινε όταν ήταν αυτοκρατορικός διοικητής (legatos) στην Βιθυνία του Πόντου, και είναι αποτυπωμένο στην αλληλογραφία του με τον αυτοκράτορα Τραϊανό το 112 κ.ε.. Η αλληλογραφία αυτή φαίνεται ότι δημοσιεύθηκε το 117 αφού πέθανε, από κάποιον φίλο του. Στην ουσία τόσο ο Πλίνιος όσο και ο Τραϊανός δεν φαίνεται να έχουν ξανακούσει το όνομα αυτό και η όλη εμπειρία για αυτούς δείχνει να είναι πρωτόγνωρη. Εδώ ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα: “Όλοι λατρέψανε το άγαλμά σου [Αυτοκράτορα] και τα αγάλματα των θεών και ταυτόχρονα καταριούνταν το όνομα του Χριστού. Παραδέχθηκαν ολόκληρη την ενοχή τους ή το σφάλμα τους, που ήταν ότι μια συγκεκριμένη ημέρα, πριν ξημερώσει, συναντιόντουσαν και απηύθηναν ένα είδος προσευχής στον Χριστό ως σε θεότητα και δενόντουσαν με βαρύ όρκο, όχι για κάποιο κακό σκοπό, αλλά [ορκίζονταν] να μην κάνουνε ποτέ κάποια απάτη ή μοιχεία, να μην πούνε ποτέ ψέματα, ούτε να προσδώσουν την εμπιστοσύνη κάποιου· και μετά είχαν έθιμο να χωρίζονται και μετά να ξανασυγκεντρώνονται για να φάνε από κοινού ένα αθώο γεύμα. Μετά τη διαταγή μου που απαγόρευε τις συναθροίσεις, όπως με διέταξες, σταμάτησαν αυτό το έθιμό τους.” (“Epistularum Libri Decem”, Βιβλίο X, XCVII ή 96 (στ. 6-7), από το onthewaytoithaca). Εδώ δεν έχουμε καμιά πληροφορία για τον “Χριστό” και τι ακριβώς νοηματοδοτεί, αυτό που μας λέει όμως είναι ότι υπάρχουν κάποιοι που αυτοπροσδιορίζονται ως “χριστιανοί” που προσεύχονται σε κάποιον...
Αλέξανδρος Πιστοφίδης: Ο χριστιανός μυθικιστής συγγραφέας του μυθιστορήματος “Η Συνωμοσία του Παύλου”
Το ιστορικό μυθικιστικό μυθιστόρημα “Η συνωμοσία του Παύλου” του Αλέξανδρου Πιστοφίδη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Αναζητήστε το βιβλίο σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία ή αποκτήστε το από εδώ. Στις αρχές του τρέχοντος έτους προαναγγείλαμε την κυκλοφορία του πρώτου μυθικιστικού μυθιστορήματος από Έλληνα συγγραφέα. Από τον Μάρτιο του 2018, “Η Συνωμοσία του Παύλου” (εκδ. Πηγή) του Αλέξανδρου Πιστοφίδη κυκλοφορεί στους πάγκους των βιβλιοπωλείων, έχοντας εισπράξει διθυραμβικά σχόλια από αναγνώστες και κριτικούς που το διάβασαν. Το βιβλίο αποτελεί όντως ένα αριστουργηματικό λογοτεχνικό έργο που προτείνουμε ανεπιφύλακτα σε όλους τους λάτρεις των ιστορικών μυθιστορημάτων. Εάν, μάλιστα, αρέσκεστε να ερευνάτε ζητήματα που αφορούν τις απαρχές του χριστιανισμού, τον ρόλο του Παύλου στην ανάπτυξή του, τη σύγκρουση Ανατολής Δύσης στην αυγή των πρώτων μεταχριστιανικών αιώνων, και φυσικά το πρόβλημα της ιστορικότητας του Ιησού, σας προτρέπουμε να σπεύσετε άμεσα στο κοντινότερο βιβλιοπωλείο για να το προμηθευτείτε, αν δεν το έχετε ήδη κάνει! Η συζήτησή μου με τον κ. Πιστοφίδη μεταδίδει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες εκείνες τις πτυχές που θα επιθυμούσατε να γνωρίζετε αναφορικά με τη φύση και το περιεχόμενο του βιβλίου του. Όμως, επιπρόσθετα, είναι ιδιαιτέρως σημαντική και για έναν ακόμη λόγο: παρουσιάζει για πρώτη φορά έναν συμπατριώτη μας ερευνητή -και μάλιστα αξιολογότατο- που φέρει ταυτοχρόνως την ιδιότητα και του μυθικιστή, από ερευνητικής σκοπιάς, αλλά και του χριστιανού, από κοσμοθεωρητικής. Η για κάποιους αντιφατική αυτή ιδιότητα, που στο εξωτερικό δεν αποτελεί κάποια ιδιαίτερη πρωτοτυπία στους 2,5 αιώνες ύπαρξης του μυθικιστικού ρεύματος, καταδεικνύει τη φύση του ερευνητικού αυτού πεδίου που έχει εισέλθει δυναμικά στην νεοελληνική πραγματικότητα την τρέχουσα δεκαετία (αν και όπως έχουμε πει και στο παρελθόν, οι απαρχές της δημόσιας έκφρασής του στον Ελλαδικό χώρο εντοπίζονται τουλάχιστον από τα τέλη του 19ου αιώνα). Μηνάς Παπαγεωργίου (δημοσιογράφος-συγγραφέας) —————————————————————————————————————— Αλέξανδρος Πιστοφίδης: Ο χριστιανός μυθικιστής συγγραφέας του μυθιστορήματος “Η Συνωμοσία του Παύλου” (συνέντευξη στον Μηνά Παπαγεωργίου) Περιγράψτε μας με λίγα λόγια το περιεχόμενο του μυθιστορήματός σας, “Η συνωμοσία του Παύλου”. Η ιστορία εκτυλίσσεται στα μέσα του πρώτου μεταχριστιανικού αιώνα, του αιώνα που σημάδεψε την ευρωπαϊκή ιστορία μέχρι σήμερα. Μια ομάδα επιφανών ρωμαίων πολιτικών και ανθρώπων του πνεύματος, σχεδιάζουν τη δολοφονία του Νέρωνα, με στόχο-άλλοθι την αποκατάσταση της Res publica Romanorum. Στην ομάδα συμμετέχουν ύπατοι, συγκλητικοί και γνωστοί φιλόσοφοι και συγγραφείς, όπως ο Σενέκας ο Νεότερος, ο Πετρώνιος, ο Πλίνιος, ο Λουκανός και ο Μουσώνιος Ρούφος. Για να πετύχουν οι συνωμότες το σκοπό τους, σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν τη νέα ανερχόμενη θρησκευτική δύναμη της εποχής, τον Χριστιανισμό και για το λόγο αυτό έρχονται σε επαφή με τον πνευματικό ηγέτη της, τον Παύλο. Μελετώντας τη νέα θρησκεία και αναζητώντας τρόπους αξιοποίησής της για την επόμενη ημέρα της δολοφονίας του αυτοκράτορα, ανακαλύπτουν πολλά κοινά στοιχεία του Χριστιανισμού με την άλλη ανερχόμενη θρησκεία...